Historia gminy

Znaczące miejsce w historii miejscowości Hamr na Jezeře ma dzielnica Útěchovice (współrzędne GPS X: 34-89-883 Y: 56-18-084), dawniej Utěchovice – później Audishorn, która jest po raz pierwszy wzmiankowana w 1322 roku, gdy opisywany jest słynny ród Blektów z Utěchovic wraz z jego przedstawicielem Mikulášem [Mikołajem] z Utěchovic.

W 2008 roku burmistrz gminy Milan Dvořák znalazł w dokumentach archiwalnych herb rodowy Blektów z Utěchovic. Aby to uczcić, lokalni mieszkańcy przygotowali program kulturalny, podczas którego uroczyście odsłonięto herb rodowy Blektów. Útěchovice należą do najstarszych gmin nie tylko na terenie kraju libereckiego, ale także całych Czech.

Podobnie jak inni feudałowie, również Vartemberkowie w XIV wieku niektóre wsie przekazywali jako lenno. Jedną z nich były Útěchovice, wieś leżąca w dolinie rzeki Ploučnicy, oddzielona stawem Hamerskim od zamku Děvín. Najstarszy dokument mówiący o wsi pochodzi z 1322 roku i mowa w nim o Mikulášowi z Útěchovic. W XV wieku ród rycerski Blektów używał przydomka „z Útěchovic“. Członkowie tego roku posiadali przez długi okres Valtinov, Postřelną oraz wiele innych dóbr w bliższej i dalszej okolicy, między innymi aż po Dětenice. Twierdza, której pozostałości zachowały się do dnia dzisiejszego, stała na obrzeżach wsi w stronę sąsiedniego Břevniště. Trudno dokładnie określić, kiedy powstała, ponieważ z XV wieku nie ma o niej żadnych konkretnych informacji. Nazwa wsi pojawiająca się od 1409 roku w przydomku rodu Blektów nie jest wystarczająco wiarygodnym dowodem. Jeżeli twierdza istniała już w pierwszej połowie XV wieku, bez wątpienia została zniszczona w czasach długotrwałej wojny Vartemberków z łużyckim Związkiem Sześciu Miast, gdy w 1444 roku Łużyczanie zajęli tereny swojego wroga i po nieudanym obleganiu Děvína splądrowali i spalili okoliczne miejscowości a wśród nich także Útěchovice. Twierdza została prawdopodobnie szybko odbudowana. Przyjmuje się, że w 1453 roku mieszkał w niej Štěpán [Szczepan] z Útěchovic, jeden z rycerskich sojuszników Jana Blankenštejna z Vartemberka w jego walkach prowadzonych z Saksonią.

W XVI wieku Útěchovice nie były już samodzielnym majątkiem, pojawiają się jako jedna z wiosek należących do zamku Děvín. Pod koniec XVI wieku dobra Vartemberków stopniowo sprzedawano i Útěchovice w 1578 roku przeszły w ręce Hiršpergárów ze Strážy. Na krótki czas potem ponownie się usamodzielniły, gdy wraz z Břevništěm kupił je w 1621 roku Kristián Weigel z Weigelfelsu, który je wprawdzie wraz z twierdzą i folwarkiem przekazał w 1628 roku Albrechtowi von Wallenstein, ale z powrotem na prawie lennym je potem przyjął. Jako majątek lenny frydlanckiego dominium wieś wzmiankowana jest jeszcze w rejestrze podatków w 1654 roku. Jednak już w 1658 roku obie wsie kupił Jan Putz z Adlerthurnu, przyłączając je na stałe do posiadłości mimoňskiej.

Twierdza, która utraciła swoją funkcję, pełniła jako budynek gospodarczy wraz z folwarkiem rolę spichlerza. Piętrowy budynek na rzucie prostokąta, w dolnej części kamienny, na górze drewniany (mur pruski), przykryty dachem dwuspadowym jeszcze w latach 80. XX wieku służył jako magazyn państwowego gospodarstwa rolnego i tylko pozostałości sgraffito na tynku przypominały jego dawne znaczenie. Po zlikwidowaniu państwowego gospodarstwa rolnego obiekt zaczął popadać coraz bardziej w ruinę, a dodatkowo był rozbierany przez mieszkańców, którzy wykorzystywali jego elementy jako materiał budowlany. Obecnie z dawnej twierdzy pozostały tylko elementy murów obwodowych.

https://obechamr.cz/obec/historie-obce/

cz_pl_logotyp